Viêm da ở trẻ nhỏ trong mùa chuyển tiếp

Viêm da cơ địa ở trẻ là bệnh lý da mạn tính, dễ tái phát, đặc biệt vào mùa giao mùa khi nhiệt độ và độ ẩm thay đổi. Sự suy yếu của hàng rào bảo vệ da khiến trẻ dễ bị tác nhân bên ngoài như virus, vi khuẩn và chất tẩy rửa gây kích ứng, khô nẻ và dị ứng. Bệnh thường khởi phát hoặc trở nặng trong thời gian này, làm da trẻ dễ mất nước và cần có biện pháp phòng ngừa, điều trị hợp lý.

Da khô gây ngứa, dẫn đến gãi nhiều và làm tình trạng viêm da cơ địa nặng hơn, theo BSCKII Nguyễn Thanh Thùy, Trưởng khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương. Các dị nguyên như phấn hoa, bụi, lông thú cưng và một số thực phẩm như sữa, trứng, hải sản cũng có thể gây ra bệnh. Triệu chứng điển hình bao gồm da khô, bong tróc, ngứa và ban đỏ, tạo thành vòng xoắn bệnh lý. Bệnh nhi cần hạn chế gãi, giữ ẩm cho da, tránh điều hòa, lò sưởi và tắm lá, cùng với việc khám định kỳ để ổn định bệnh. Viêm da cơ địa không lây nhưng nếu không điều trị có thể dẫn đến nhiễm trùng thứ phát. Tổn thương có thể xuất hiện ở những vị trí đặc hiệu tùy theo lứa tuổi.

Kiểm soát dị nguyên và chú ý đến môi trường, thời tiết, thức ăn là rất quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh viêm da cơ địa ở trẻ, đặc biệt với những trẻ có da nhạy cảm hoặc dị ứng thực phẩm. Cha mẹ nên ghi chép nhật ký để theo dõi và phòng tránh bệnh. Bác sĩ Thùy cho biết bệnh viêm da cơ địa thường tăng trong mùa đông xuân, đặc biệt ở trẻ dưới 1 tuổi. Nhiều cha mẹ sai lầm khi nghĩ triệu chứng mẩn ngứa là đơn giản và tự ý tắm lá hoặc bôi thuốc mà không biết rằng lạm dụng thuốc, đặc biệt là corticoid, có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng và thậm chí dẫn đến nhập viện do tổn thương da nặng.

Việc sử dụng thuốc kéo dài có thể làm cho quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn. Tắm lá và chà xát nhiều khiến da trẻ khô hơn, kích thích gãi, dẫn đến chảy nước, nhiễm khuẩn và tạo thành vòng xoắn bệnh lý. Bác sĩ Thùy cảnh báo rằng tắm lá chè có thể sát khuẩn nhưng nếu quá mạnh sẽ làm da khô và kích ứng hơn. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám da liễu khi có dấu hiệu bất thường để được điều trị kịp thời. Ngoài việc tránh chà xát và gãi, giữ ẩm cho da là rất quan trọng. Nên chọn sữa tắm trung tính để cân bằng độ ẩm và chống nhiễm khuẩn. Đối với tổn thương nặng, cần đắp thuốc hút dịch; với tổn thương khô, nên băng gạc để giữ ẩm và hạn chế gãi, giúp bệnh tiến triển tốt hơn.

Đối với trường hợp nặng toàn thân và nhiễm khuẩn máu, cần có kế hoạch chăm sóc đặc biệt, bao gồm cạo trọc đầu, bôi thuốc và băng gạc thường xuyên để cải thiện tình trạng bệnh. Khi trẻ về nhà, việc chăm sóc và điều trị vẫn cần tuân thủ đúng, đặc biệt là giữ ẩm cho da, ngay cả khi các tổn thương đã ổn, vì da khô có thể gây ra viêm da.